Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Bilim 25.11.2015, 22:10 26.11.2015, 00:16
Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

 Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Naneli ya da meyveli Mentos diyet kolaya atılırsa, şişenin ağız genişliğine bağlı olarak, kola 10 metreye kadar çıkabilir.


Daha 2006’da Mythbusters programında şekerlerdeki akasya zamkı ve jelatinin, diyet koladaki kafein, potasyum benzoat ve aspartamla reaksiyonundan kaynaklandığı söylense de bu iddiaların bilimsel bir dayanağı yoktu. Sonunda ABD’de yapılan bir araştırma bu fışkırmaya neyin sebep olduğunu ortaya çıkardı.

Gazlı İçecekler

Araştırmacılar teoriyi oluşturmak için Diyet Kola ile Mentos (meyveli ve naneli),naneli yiyecekler, bulaşık makinesi deterjanı, sofra tuzu ve kum ile gerçekleşen reaksiyonları test etti. Ayrıca kafeinsiz içecekler, şekerli kolalar,maden suyu ve tonikle denemeler yaptı. Bütün reaksiyonlarda şişeleri 10 derecelik açıyla yerleştirdiler ve videoya aldılar. Araştırmacılar toplam kütle kaybının ve şekerin yüzey sertliğine etkisini araştırdı.

Araştırmanın sonucunda naneli, meyveli fark etmeksizin bütün mentos türlerinin diyet kolayla en yüksek kola şelalesini oluşturduğunu gösterdi. Bu şelaleler yatayda 7 metre uzağa kadar ilerleyebiliyor. Kafeinsiz diyet kolada aynı şekilde fışkırma yapıyor ve kafein reaksiyonu hızlandırmıyor. Ayrıca diyet kolanın önceki ve sonraki pH ölçümlerine göre asitlik değişmiyor, yani bu basit bir asit-baz reaksiyonu değil. Mentos şekerinin belli olmasa da yüzeyi sanki bir golf topu gibi çukurlu, bu nedenle su moleküllerinin verimli polar etkileşimlerine imkan tanıyor.


Sert Şeker

“Su molekülleri bir diğeriyle etkileşime girme eğilimindeler, fakat gazlı içeceğe bir şey attığınızda su molekülleri arasındaki iletişim kesilerek, baloncukların arttığı bölgelere dönüşüyor. Bununla beraber eğer yeterince bu sert şekerlerden attığınızda dolayısıyla yüzey alanı artıyor ve kabarcıkların daha fazla alana yayılması sağlanıyor. 

Yani Mentos şekerinin çukurlu yapısı, yüzey alanını arttırdığından çekirdekleşmeyi kolaylaştırıyor. Ayrıca yüzey gerilimin az olması kabarcıkların çıkışını hızlandırıyor. Yapılan ölçümler sonucunda tatlandırıcı aspartamlı suyun, şekerli suda daha düşük yüzey gerilimine sahip olduğunu gösterdi. Bu nedenle diyet kola daha fazla fışkırıyor. Diğer bir faktör ise Mentos’un içerdiği akasya zamkının (arap zamkı), sıvıdaki yüzey gerilimini azaltan bir yüzey aktif madde olması. Diğer naneli şekerler, bu yüzey aktif madde olmadan bu kadar büyük fışkırmalar yaratamıyor. Mentos şekerin yoğunluğu biraz daha fazla bu nedenle hızla kolada batarak, çabucak diğer baloncukları besleyen kabarcıklar yaratıyor. Bu  nedenle ezilmiş mentoslar ancak küçük fışkırmalar üretebiliyor. Mentos ve diyet kola ilgili ilginç deneyler yaparak, öğrenciler bilime teşvik edilebilir.

#bilim #kafein #Fizik #diyet kola #Mentos #Gazlı içecekler #sert şeker #Faydalı Bigiler #potasyum #benzoat #aspartam #naneli yiyecekler #bulaşık makinesi deterjanı #sofra tuzu #reaksiyon #arap zamkı
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 18 Nisan 2024
İmsak 04:40
Güneş 06:13
Öğle 13:08
İkindi 16:53
Akşam 19:54
Yatsı 21:20
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 87
2. Fenerbahçe 32 85
3. Trabzonspor 32 52
4. Beşiktaş 32 48
5. Rizespor 32 48
6. Başakşehir 32 46
7. Kasımpasa 32 46
8. Sivasspor 32 44
9. Antalyaspor 32 42
10. Alanyaspor 32 42
11. A.Demirspor 32 40
12. Samsunspor 32 38
13. Ankaragücü 32 37
14. Kayserispor 32 37
15. Konyaspor 32 36
16. Hatayspor 32 33
17. Gaziantep FK 32 31
18. Karagümrük 32 30
19. Pendikspor 32 30
20. İstanbulspor 32 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 30 68
2. Göztepe 30 60
3. Kocaelispor 30 52
4. Ahlatçı Çorum FK 30 52
5. Sakaryaspor 30 51
6. Bodrumspor 30 49
7. Boluspor 30 46
8. Bandırmaspor 30 46
9. Gençlerbirliği 30 44
10. Erzurumspor 30 41
11. Keçiörengücü 30 36
12. Şanlıurfaspor 30 34
13. Ümraniye 30 34
14. Manisa FK 30 33
15. Tuzlaspor 30 32
16. Adanaspor 30 32
17. Altay 30 15
18. Giresunspor 30 7
Takımlar O P
1. M.City 32 73
2. Arsenal 32 71
3. Liverpool 32 71
4. Aston Villa 33 63
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 33 48
9. Chelsea 31 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 32 43
12. Fulham 33 42
13. Bournemouth 32 42
14. Crystal Palace 32 33
15. Brentford 33 32
16. Everton 32 27
17. Nottingham Forest 33 26
18. Luton Town 33 25
19. Burnley 33 20
20. Sheffield United 32 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 31 78
2. Barcelona 31 70
3. Girona 31 65
4. Atletico Madrid 31 61
5. Athletic Bilbao 31 57
6. Real Sociedad 31 50
7. Valencia 31 47
8. Real Betis 31 45
9. Villarreal 31 39
10. Getafe 31 39
11. Osasuna 31 39
12. Las Palmas 31 37
13. Sevilla 31 34
14. Deportivo Alaves 31 32
15. Mallorca 31 31
16. Rayo Vallecano 31 31
17. Celta Vigo 31 28
18. Cadiz 31 25
19. Granada 31 17
20. Almeria 31 14