Zebraların Çizgileri Neden Var?

Yeni bir araştırma, yaşadıkları ortamın sıcaklığıyla zebraların çizgileri arasında bağlantı kuruyor.

Hayvanlar 10.03.2016, 12:28
Zebraların Çizgileri Neden Var?
 Zebralar neden çizgili?

Yaban hayatında bilim insanlarının en sevdiği sorulardan biri, yeni bir araştırma sonucu bir cevap daha kazandı.
Araştırmacıların, Royal Society Open Science dergisinde geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamaya göre, bu sorunun cevabı büyük olasılıkla zebraların vücut ısısını düşürmesinde ve sıcak iklimlerde daha çok görülen hastalık taşıyıcı böceklerin uzaklaştırılmasında yatıyor.

Her üç zebra türünde de, Afrika’nın yabani manda ve antilop gibi donuk renkli otoburları arasında, özellikle de solgun savan renkleri arasında kolayca göze çarpan belirgin siyah beyaz çizgileri var. Daha çok göze çarpmak, zebranın aslana öğle yemeği olma olasılığını artırıyor.Bu “çizgi bilmecesi” Darwin de dâhil bilim insanlarını yüzlerce yıldır meşgul ediyor. Zebraların neden çizgili olduğuna dair başlıca beş teori var: böcekleri kaçırmak, optik yanılsama yaratarak kamuflaj sağlamak, yırtıcıların kafasını karıştırmak, beden ısısını düşürmek ve hayvanların birbirlerini tanımasını sağlamak.Etiyopya’dan Güney Afrika’ya kadar varlık gösteren en yaygın tür olan ova zebrası üzerinde yapılan yeni bir analiz sonucunda, bu teorilerden hiçbiri şüpheye yer bırakmayacak şekilde öne çıkmıyor.Ancak araştırma, çizgilerle en güçlü ilişkisi olan faktörün sıcaklık olduğunu öne sürüyor. Araştırmanın sonuçlarına göre hava ne kadar sıcaksa zebranın o kadar fazla çizgisi oluyor.


Çizgi FaktörüKaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünde biyolog olarak görevli Brenda Larison ve meslektaşları, National Geographic Society’ye bağlı Araştırma ve Keşif Komitesi tarafından desteklenen bir proje kapsamında Afrika’daki 16 zebra popülasyonunun çizgi biçimlerini incelediler.

Ekip daha sonra toprağın nem oranı, yağmur miktarı, hastalık taşıyıcı çeçesineği yaygınlığı ve aslan dağılımı gibi 29 farklı çevre faktörünü ölçtü. Ardından, zebranın yayılım alanlarındaki çizgi biçimi farklılıklarıyla hangi faktörlerin bağlantılı olduğunu anlamak amacıyla bilgisayara aktardı.Larison, en önemli iki faktörün, hayvanın yaşadığı bölgedeki ısının istikrarı ve yılın en soğuk zamanındaki ortalama ısı olduğunu söylüyor.Bundan sonra bir adım daha atan araştırmacılar, bu iki sıcaklık değişkenini kullanarak araştırmaya dâhil edilmeyen zebra popülasyonlarının çizgi biçimini tahmin ettiler.

“Büyük bir doğruluk oranıyla tahmin edebileceğimizi ortaya koyduk,” diyor Larison.Serinletici Etki?Sıcaklığın neden çizgileri etkilediğinin de bir başka soru olduğunu belirten Larison, iki olasılık üzerinde duruyor.Bir tanesi “serinletici girdap” teorisi.  Hava zebraya değdiğinde oluşan akım siyah bölümlerde daha güçlü ve hızlı olurken (çünkü siyah renk beyaza göre daha fazla ısı soğurur), beyaz kısımlarda daha yavaş meydana geliyor. Bu birbirine zıt hava akımının kesiştiği yerde oluşan küçük hava girdapları, zebranın derisini serinletmeye yarıyor olabilir. Larison, bol çizgili zebraların deri ısısının, aynı bölgede yaşayan çizgisiz hayvanlara kıyasla 3 derece daha düşük olduğuna dair kanıtlar olduğunu söylüyor.

Diğer teoriye göre ise çizgiler hastalıklara karşı bir engel olabilir. Saha çalışmaları, sıcağı seven at sineği gibi hastalık taşıyıcı ısırgan sineklerin çizgili yüzeylere konmaktan hoşlanmadığını gösteriyor.Kaliforniya Üniversitesi Davis kampüsünde biyolog olarak görevli Tim Caro hastalık teorisini destekliyor. “Bizim sonuçlarda da çok büyük benzerlikler var,” diyen Caro’nun yaptığı araştırma da çizgilerle ısırgan sineklerin birbiriyle ilgili olduğunu gösteriyor. “At sinekleri tarafından taşınan çok kötü hastalıklar var,” diyor. “At gribi gibi birçok hastalık taşıyorlar ve bu hastalıklar sıcak ve nemli ortamlarda daha büyük problem oluyor.”

Aslan Hipotezi Asılsız  

Ne yeni araştırmada ne de Caro’nun çalışmasında çizgilerle aslanlar arasında bir ilişki bulunmadı. “Halk arasında çizgilerin yırtıcıları şaşırtmaya yönelik olduğuna dair yaygın bir inanç var,” diyor Caro. “Ama bu fikrin asılsız olduğu ortaya çıktı.”

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 25 Nisan 2024
İmsak 04:27
Güneş 06:03
Öğle 13:07
İkindi 16:55
Akşam 20:01
Yatsı 21:31
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 90
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 33 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. Liverpool 34 74
3. M.City 32 73
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 32 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 32 81
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 32 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14