Subap Yüzmesi (Valve Floating) Nedir?

Mühendislik erişilebilecek bir nokta olmaktan öte; sürüp giden bir yolculuktur. Ben ise bu yolculuğun hiç bitmek tükenmek bilmeyen bir yolculuk olacağına inananlardanım. Yaşam standartlarımızı iyileştirmek, bizlere her alanda daha iyi şeyler sunmak için uykusundan feragat eden bilim insanlarına minnettarız.

Teknoloji 11.04.2015, 18:15 11.04.2015, 18:15
Subap Yüzmesi (Valve Floating) Nedir?

 Mühendislik erişilebilecek bir nokta olmaktan öte; sürüp giden bir yolculuktur. Ben ise bu yolculuğun hiç bitmek tükenmek bilmeyen bir yolculuk olacağına inananlardanım. Yaşam standartlarımızı iyileştirmek, bizlere her alanda daha iyi şeyler sunmak için uykusundan feragat eden bilim insanlarına minnettarız.

Bir şeyler icat eden, tasarlayan ve bunları hayata geçiren biz insanlarız. Yine bunun faydasını gören de bizleriz. Ürettiğimiz bir şeyi, başka bir alanda kullanarak diğer alanlarda da daha ileriye gidebilme şansına erişiyoruz. Günümüzde teknolojik olarak eriştiğimiz noktada her şey bilgisayar ve robotik kontroller üzerinden sağlanır hale geldi. HD çekim, slow motion, solar veya termal kameralar, bilgisayar simulasyonları vb. gelişmeleri kullanarak motor üreticileri birçok problemleri inceleme ve ortadan kaldırma şansını yakaladılar. Bu problemlerden birisi de Subap Yüzmesi (Valve Floating) dediğimiz olayıdır.



Subap yüzmesi, içten yanmalı motorlarda yüksek devirlere ulaşıldığında emme ve egzoz subablarındaki yayların tam profil halinde açılamadan yeniden kapanması olayıdır. Buna bazen “Yay Zıplaması” ismi de verilir. Bu problem motorun performansının ve veriminin düşmesine, emisyon değerlerinin olumsuz yönde artmasına ve uzun vadede hasar görerek kırılacak yayların motor bileşenlerine ağır hasarlar vermesine neden olacaktır. Üreticilerin AR-GE faaliyetlerini yürüten mühendisler bu problemi ortadan kaldırmak için yeni çözüm yolları bulmaya çalışırlar.


Aslında temel olarak incelenecek olursa bu problemin temel iki nedeninin olduğu basitçe düşünülebilir:


1) Egzantrik (kam) mili üzerindeki lobların profillerinin uygunsuz olması

Bu loblar subapların emme veya egzoz zamanlarında ne kadar açık/kapalı kalacağını tayin eden yumurtanın yapısına benzer çıkıntılardır (motorlarda zaman terimi saniye vb. bir terim olmayıp, 360°’lik 1 tur içerisinde kaç derecelik bir açı taradığının ifade etmek için kullanılır). Bu lobların profili aracın motor yapısına ve istenilen güç/devir oranlarına göre şekillendirilir. Günümüzde 25000 – 30000 dev/dak çevirbilen araç motorları olduğu düşünülürse lobların profil dizaynının ne kadar önem arz ettiği anlaşılabilir. Bu dizaynda havanın ve yakıtın atalet momentleri, manifoldun akış profili vb. kriterler dikkate alnır.

2) Subab yaylarının seçimi
Şayet subap yayları motorun çalışması gereken tüm devir aralıklarında görevini başarıyla yerine getiremezse problemler meydana gelir. Yüksek devirlere çıktıkça yay açılıp-kapanma görevini tam anlamıyla yerine getiremeyecek; dolayısıyla subapların görevini yerine getirmesi de düzgün bir biçinde olmayacaktır. Subablar tam yuvasına oturarak kapanamayacak veya tam olarak açılamayacaklardır. O yüzden motor tasarı aşamasındayken motorun çalışma karakteristiğine en uygun yay uzunluğu, profili ve sertliği hesaplanmalıdır.

Dev otomobil üreticilerinin birçoğu bu problemi ortadan kaldırmak, araçtan her devirde azami tork ve güç elde edebilmek için çeşitli sistemler geliştirmişlerdir. Birkaç örnek vermek gerekirse; BMW markası “Vanos”, TOYOTA markası “VVT-i”, HONDA markası “VTEC” gibi kendilerine ait olan sistemler geliştirmişlerdir. Bütün bu saydığımız teknolojilerin tek bir ortak noktası vardır ki; motor devri her ne olursa olsun o devir için en uygun egzantrik derecesi mekanik ya da elektronik olarak ayarlanarak subapların zamanlaması optimum seviyeye getirilir. Düşük devirlerde fazla olmayan emme ve egzoz avansları yüksek devirlere çıkıldıkça artırılarak performans, ekonomi ve emisyon değerlerinde azalma sağlanır. Doğrudan veya dolaylı olarak da subap yüzmesi olayını minimuma indirger.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 19 Nisan 2024
İmsak 04:38
Güneş 06:12
Öğle 13:08
İkindi 16:53
Akşam 19:55
Yatsı 21:22
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 87
2. Fenerbahçe 32 85
3. Trabzonspor 32 52
4. Beşiktaş 33 51
5. Rizespor 32 48
6. Başakşehir 32 46
7. Kasımpasa 32 46
8. Sivasspor 32 44
9. Antalyaspor 32 42
10. Alanyaspor 32 42
11. A.Demirspor 32 40
12. Samsunspor 32 38
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 32 37
15. Konyaspor 32 36
16. Hatayspor 32 33
17. Gaziantep FK 32 31
18. Karagümrük 32 30
19. Pendikspor 32 30
20. İstanbulspor 32 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 30 68
2. Göztepe 30 60
3. Kocaelispor 30 52
4. Ahlatçı Çorum FK 30 52
5. Sakaryaspor 30 51
6. Bodrumspor 30 49
7. Boluspor 30 46
8. Bandırmaspor 30 46
9. Gençlerbirliği 30 44
10. Erzurumspor 30 41
11. Manisa FK 31 36
12. Keçiörengücü 30 36
13. Şanlıurfaspor 30 34
14. Ümraniye 30 34
15. Tuzlaspor 30 32
16. Adanaspor 30 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 30 7
Takımlar O P
1. M.City 32 73
2. Arsenal 32 71
3. Liverpool 32 71
4. Aston Villa 33 63
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 33 48
9. Chelsea 31 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 32 43
12. Fulham 33 42
13. Bournemouth 32 42
14. Crystal Palace 32 33
15. Brentford 33 32
16. Everton 32 27
17. Nottingham Forest 33 26
18. Luton Town 33 25
19. Burnley 33 20
20. Sheffield United 32 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 31 78
2. Barcelona 31 70
3. Girona 31 65
4. Atletico Madrid 31 61
5. Athletic Bilbao 32 57
6. Real Sociedad 31 50
7. Valencia 31 47
8. Real Betis 31 45
9. Villarreal 31 39
10. Getafe 31 39
11. Osasuna 31 39
12. Las Palmas 31 37
13. Sevilla 31 34
14. Deportivo Alaves 31 32
15. Mallorca 31 31
16. Rayo Vallecano 31 31
17. Celta Vigo 31 28
18. Cadiz 31 25
19. Granada 32 20
20. Almeria 31 14