Zebraların Çizgileri Neden Var?

Yeni bir araştırma, yaşadıkları ortamın sıcaklığıyla zebraların çizgileri arasında bağlantı kuruyor.

Hayvanlar 10.03.2016, 12:28
Zebraların Çizgileri Neden Var?
 Zebralar neden çizgili?

Yaban hayatında bilim insanlarının en sevdiği sorulardan biri, yeni bir araştırma sonucu bir cevap daha kazandı.
Araştırmacıların, Royal Society Open Science dergisinde geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamaya göre, bu sorunun cevabı büyük olasılıkla zebraların vücut ısısını düşürmesinde ve sıcak iklimlerde daha çok görülen hastalık taşıyıcı böceklerin uzaklaştırılmasında yatıyor.

Her üç zebra türünde de, Afrika’nın yabani manda ve antilop gibi donuk renkli otoburları arasında, özellikle de solgun savan renkleri arasında kolayca göze çarpan belirgin siyah beyaz çizgileri var. Daha çok göze çarpmak, zebranın aslana öğle yemeği olma olasılığını artırıyor.Bu “çizgi bilmecesi” Darwin de dâhil bilim insanlarını yüzlerce yıldır meşgul ediyor. Zebraların neden çizgili olduğuna dair başlıca beş teori var: böcekleri kaçırmak, optik yanılsama yaratarak kamuflaj sağlamak, yırtıcıların kafasını karıştırmak, beden ısısını düşürmek ve hayvanların birbirlerini tanımasını sağlamak.Etiyopya’dan Güney Afrika’ya kadar varlık gösteren en yaygın tür olan ova zebrası üzerinde yapılan yeni bir analiz sonucunda, bu teorilerden hiçbiri şüpheye yer bırakmayacak şekilde öne çıkmıyor.Ancak araştırma, çizgilerle en güçlü ilişkisi olan faktörün sıcaklık olduğunu öne sürüyor. Araştırmanın sonuçlarına göre hava ne kadar sıcaksa zebranın o kadar fazla çizgisi oluyor.


Çizgi FaktörüKaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünde biyolog olarak görevli Brenda Larison ve meslektaşları, National Geographic Society’ye bağlı Araştırma ve Keşif Komitesi tarafından desteklenen bir proje kapsamında Afrika’daki 16 zebra popülasyonunun çizgi biçimlerini incelediler.

Ekip daha sonra toprağın nem oranı, yağmur miktarı, hastalık taşıyıcı çeçesineği yaygınlığı ve aslan dağılımı gibi 29 farklı çevre faktörünü ölçtü. Ardından, zebranın yayılım alanlarındaki çizgi biçimi farklılıklarıyla hangi faktörlerin bağlantılı olduğunu anlamak amacıyla bilgisayara aktardı.Larison, en önemli iki faktörün, hayvanın yaşadığı bölgedeki ısının istikrarı ve yılın en soğuk zamanındaki ortalama ısı olduğunu söylüyor.Bundan sonra bir adım daha atan araştırmacılar, bu iki sıcaklık değişkenini kullanarak araştırmaya dâhil edilmeyen zebra popülasyonlarının çizgi biçimini tahmin ettiler.

“Büyük bir doğruluk oranıyla tahmin edebileceğimizi ortaya koyduk,” diyor Larison.Serinletici Etki?Sıcaklığın neden çizgileri etkilediğinin de bir başka soru olduğunu belirten Larison, iki olasılık üzerinde duruyor.Bir tanesi “serinletici girdap” teorisi.  Hava zebraya değdiğinde oluşan akım siyah bölümlerde daha güçlü ve hızlı olurken (çünkü siyah renk beyaza göre daha fazla ısı soğurur), beyaz kısımlarda daha yavaş meydana geliyor. Bu birbirine zıt hava akımının kesiştiği yerde oluşan küçük hava girdapları, zebranın derisini serinletmeye yarıyor olabilir. Larison, bol çizgili zebraların deri ısısının, aynı bölgede yaşayan çizgisiz hayvanlara kıyasla 3 derece daha düşük olduğuna dair kanıtlar olduğunu söylüyor.

Diğer teoriye göre ise çizgiler hastalıklara karşı bir engel olabilir. Saha çalışmaları, sıcağı seven at sineği gibi hastalık taşıyıcı ısırgan sineklerin çizgili yüzeylere konmaktan hoşlanmadığını gösteriyor.Kaliforniya Üniversitesi Davis kampüsünde biyolog olarak görevli Tim Caro hastalık teorisini destekliyor. “Bizim sonuçlarda da çok büyük benzerlikler var,” diyen Caro’nun yaptığı araştırma da çizgilerle ısırgan sineklerin birbiriyle ilgili olduğunu gösteriyor. “At sinekleri tarafından taşınan çok kötü hastalıklar var,” diyor. “At gribi gibi birçok hastalık taşıyorlar ve bu hastalıklar sıcak ve nemli ortamlarda daha büyük problem oluyor.”

Aslan Hipotezi Asılsız  

Ne yeni araştırmada ne de Caro’nun çalışmasında çizgilerle aslanlar arasında bir ilişki bulunmadı. “Halk arasında çizgilerin yırtıcıları şaşırtmaya yönelik olduğuna dair yaygın bir inanç var,” diyor Caro. “Ama bu fikrin asılsız olduğu ortaya çıktı.”

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 29 Nisan 2024
İmsak 04:20
Güneş 05:58
Öğle 13:06
İkindi 16:56
Akşam 20:05
Yatsı 21:37
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Konyaspor 34 36
16. Gaziantep FK 34 34
17. Hatayspor 34 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Girona 33 71
3. Barcelona 32 70
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14