Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Bilim 25.11.2015, 22:10 26.11.2015, 00:16
Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

 Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Naneli ya da meyveli Mentos diyet kolaya atılırsa, şişenin ağız genişliğine bağlı olarak, kola 10 metreye kadar çıkabilir.


Daha 2006’da Mythbusters programında şekerlerdeki akasya zamkı ve jelatinin, diyet koladaki kafein, potasyum benzoat ve aspartamla reaksiyonundan kaynaklandığı söylense de bu iddiaların bilimsel bir dayanağı yoktu. Sonunda ABD’de yapılan bir araştırma bu fışkırmaya neyin sebep olduğunu ortaya çıkardı.

Gazlı İçecekler

Araştırmacılar teoriyi oluşturmak için Diyet Kola ile Mentos (meyveli ve naneli),naneli yiyecekler, bulaşık makinesi deterjanı, sofra tuzu ve kum ile gerçekleşen reaksiyonları test etti. Ayrıca kafeinsiz içecekler, şekerli kolalar,maden suyu ve tonikle denemeler yaptı. Bütün reaksiyonlarda şişeleri 10 derecelik açıyla yerleştirdiler ve videoya aldılar. Araştırmacılar toplam kütle kaybının ve şekerin yüzey sertliğine etkisini araştırdı.

Araştırmanın sonucunda naneli, meyveli fark etmeksizin bütün mentos türlerinin diyet kolayla en yüksek kola şelalesini oluşturduğunu gösterdi. Bu şelaleler yatayda 7 metre uzağa kadar ilerleyebiliyor. Kafeinsiz diyet kolada aynı şekilde fışkırma yapıyor ve kafein reaksiyonu hızlandırmıyor. Ayrıca diyet kolanın önceki ve sonraki pH ölçümlerine göre asitlik değişmiyor, yani bu basit bir asit-baz reaksiyonu değil. Mentos şekerinin belli olmasa da yüzeyi sanki bir golf topu gibi çukurlu, bu nedenle su moleküllerinin verimli polar etkileşimlerine imkan tanıyor.


Sert Şeker

“Su molekülleri bir diğeriyle etkileşime girme eğilimindeler, fakat gazlı içeceğe bir şey attığınızda su molekülleri arasındaki iletişim kesilerek, baloncukların arttığı bölgelere dönüşüyor. Bununla beraber eğer yeterince bu sert şekerlerden attığınızda dolayısıyla yüzey alanı artıyor ve kabarcıkların daha fazla alana yayılması sağlanıyor. 

Yani Mentos şekerinin çukurlu yapısı, yüzey alanını arttırdığından çekirdekleşmeyi kolaylaştırıyor. Ayrıca yüzey gerilimin az olması kabarcıkların çıkışını hızlandırıyor. Yapılan ölçümler sonucunda tatlandırıcı aspartamlı suyun, şekerli suda daha düşük yüzey gerilimine sahip olduğunu gösterdi. Bu nedenle diyet kola daha fazla fışkırıyor. Diğer bir faktör ise Mentos’un içerdiği akasya zamkının (arap zamkı), sıvıdaki yüzey gerilimini azaltan bir yüzey aktif madde olması. Diğer naneli şekerler, bu yüzey aktif madde olmadan bu kadar büyük fışkırmalar yaratamıyor. Mentos şekerin yoğunluğu biraz daha fazla bu nedenle hızla kolada batarak, çabucak diğer baloncukları besleyen kabarcıklar yaratıyor. Bu  nedenle ezilmiş mentoslar ancak küçük fışkırmalar üretebiliyor. Mentos ve diyet kola ilgili ilginç deneyler yaparak, öğrenciler bilime teşvik edilebilir.

#bilim #kafein #Fizik #diyet kola #Mentos #Gazlı içecekler #sert şeker #Faydalı Bigiler #potasyum #benzoat #aspartam #naneli yiyecekler #bulaşık makinesi deterjanı #sofra tuzu #reaksiyon #arap zamkı
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 02 Mayıs 2024
İmsak 04:14
Güneş 05:54
Öğle 13:06
İkindi 16:57
Akşam 20:09
Yatsı 21:41
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14