İnsanlar Neden Yalan Söyler?

Yaşam 07.03.2015, 01:23 07.03.2015, 01:23
İnsanlar Neden Yalan Söyler?
Her insanın bazı durumlarda yalan söyleme eğilimi gösterdiğini söylemek sanırım yanlış olmaz. Çoğu insan oluşan bazı durumlar sonucu doğruyu söylemekten korktuğu zamanlarda yalan uydurur. Peki, insanların yalan söyleme nedenleri nelerdir? Bu sorunun hem karmaşık hem basit birçok nedeni vardır.

Basit Nedenler

Son araştırmaların sonucu göstermiştir ki; birçoğumuz gündelik hayatta başka insanlarla iletişim halindeyken % 25’e yakın bir oranda yalan söylüyoruz (genellikle kendimizi veya başkalarını küçük düşmekten korumak için). Örneğin, gündelik hayatta herhangi bir arkadaşımız o gün giydiği kıyafetin güzel olup olmadığına dair yorum istese, çoğumuz beğenmesek dahi kıyafetinin güzel olduğunu söyleriz. Ancak bu çok yakın bir arkadaşımız ise doğruyu söyleme oranımız aradaki bağın yakınlığı ile orantılı olarak yükselir. Bu nedenle bazı araştırmacılar yalanı ilişki bağlılığının çöküşü olarak görürler.

Yalan Söylemeyi Öğrenmek

Çocuklar birçok farklı nedenle yalan söyleme ile çok erken yaşlarda öğrenirler ki genellikle neden olası cezalardan kaçınmaktır. Diğer bir neden de arkadaşları tarafından beğenilme veya kontrolü ele geçirme isteğidir.

Son yapılan araştırmalar çocukların yalan söyleme alışkanlığını ailelerini taklit ederek kazandığını açıklamaktadır. Bu araştırmacılardan biri olan Po Bronson çocukların çok erken yaşlarda yalan söylemeye başladıklarını ve zeki çocukların iki ya da üç yaşlarında yalandan hikâyeler üretmeye başladığını belirtmektedir. Farklı bir araştırmaya göre de yalan söyleme ile zekâ arasında bir bağlantı olduğu ileri sürülmüştür.

Bunun yanında, doğruculuk küçük çocuklar için önemli bir erdem olmasına rağmen, zaman içerisinde yalan söyleme bir yetenek gibi görülür. Yalan söyleyen çocuk, öncelikle gerçeğin ne olduğunun farkına varır, alternatif bir gerçeklik oluşturur ve bu gerçekliği başkalarına inandırır. Bu nedenle, yalan söyleme hem bireyin idrak yeteneğine hem de sosyal yeteneklerine bağlıdır. İlk denemesinde ceza veya ayıplama gibi olası sonuçlardan kurtulan çocuk, sonrasında da yalan söylemeye devam eder.

Sosyal Yalanlar

Çocuklar ergenlik dönemine geçişte yalan alışkanlığını bırakmazlar. Alkol ve sigara kullanımı, kimlerle arkadaşlık ettikleri, izledikleri filmleri, okul başarıları, para harcama alışkanlıkları vb. gibi birçok konu hakkında yalan söyleyebilirler. Yalan söylemek, gerçekler ile yüzleşmekten veya gerçekliğin doğurduğu sonuçların altından kalmaktan çok daha kolay olduğundan yalan söylemeye eğilim bu dönemde daha fazla artabilir.

Temel olarak, kişilerin neden yalan söylediği sorusunun yanıtı, kişinin ceza, korku, sosyal statünün azalması veya başkasının sosyal statüsünün artacağı endişesi gibi nedenleri engellemeye çalışmasıdır.

Bir başka yaklaşım da kişinin kendine özsaygısının olmamasıdır. Bireyin kendisine saygısı ne kadar az olursa yalan söyleme eğilimi o kadar fazladır.

Patolojik Yalancılar

108 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada psikolojik test sonucunda 12 kişi patolojik yalancı olarak sınıflandırılmıştır. Daha sonra bu kişiler ile birlikte 21 kişilik bir kontrol grubu manyetik kaynak görüntüleme (MRI) testine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucuna göre patolojik yalancı sınıfına giren kişilerdeki beyaz madde miktarı kontrol grubuna oranla gözle görünür miktarda daha fazladır. Bu nedenle araştırmacılar, bu kişilerin yalan söyleme sanatına yatkınlıkları olduğunu düşünmektedir. Ancak bu konu üzerinde yapılan araştırmaların azlığı nedeniyle sonuçların kesinliği tartışmalıdır.

İnsanlar Ne Sıklıkla Yalan Söyler?

Temel ve Uygulamalı Psikoloji dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, iki yabancı arasında geçen konuşmalarda insanların en az % 60’ının yalan söylediği belirtilmiştir. Ortalama 10 dakikalık bir konuşmada yaklaşık 3 kez yalan söylenmektedir. İngiltere’de gerçekleştirilen bir başka çalışmaya göre de, erkekler günde ortalama altı kez yalan söylerken bayanlarda bu ortalama üçtür. Aynı araştırmaya göre her iki cins için de söylenilen en yaygın yalan “Bir şey yok, iyiyim.” cümlesidir.

#yalan söylemenin nedenleri #çocuklar ne zaman yalan söylemeyi öğrenir #basit yalanlar #sosyal yalanlar #patolojik yalancı nedir #insanlar ne kadar çok yalan söyler
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 29 Nisan 2024
İmsak 04:20
Güneş 05:58
Öğle 13:06
İkindi 16:56
Akşam 20:05
Yatsı 21:37
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Konyaspor 34 36
16. Gaziantep FK 34 34
17. Hatayspor 34 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Girona 33 71
3. Barcelona 32 70
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14