Subap Yüzmesi (Valve Floating) Nedir?

Mühendislik erişilebilecek bir nokta olmaktan öte; sürüp giden bir yolculuktur. Ben ise bu yolculuğun hiç bitmek tükenmek bilmeyen bir yolculuk olacağına inananlardanım. Yaşam standartlarımızı iyileştirmek, bizlere her alanda daha iyi şeyler sunmak için uykusundan feragat eden bilim insanlarına minnettarız.

Teknoloji 11.04.2015, 18:15 11.04.2015, 18:15
Subap Yüzmesi (Valve Floating) Nedir?

 Mühendislik erişilebilecek bir nokta olmaktan öte; sürüp giden bir yolculuktur. Ben ise bu yolculuğun hiç bitmek tükenmek bilmeyen bir yolculuk olacağına inananlardanım. Yaşam standartlarımızı iyileştirmek, bizlere her alanda daha iyi şeyler sunmak için uykusundan feragat eden bilim insanlarına minnettarız.

Bir şeyler icat eden, tasarlayan ve bunları hayata geçiren biz insanlarız. Yine bunun faydasını gören de bizleriz. Ürettiğimiz bir şeyi, başka bir alanda kullanarak diğer alanlarda da daha ileriye gidebilme şansına erişiyoruz. Günümüzde teknolojik olarak eriştiğimiz noktada her şey bilgisayar ve robotik kontroller üzerinden sağlanır hale geldi. HD çekim, slow motion, solar veya termal kameralar, bilgisayar simulasyonları vb. gelişmeleri kullanarak motor üreticileri birçok problemleri inceleme ve ortadan kaldırma şansını yakaladılar. Bu problemlerden birisi de Subap Yüzmesi (Valve Floating) dediğimiz olayıdır.



Subap yüzmesi, içten yanmalı motorlarda yüksek devirlere ulaşıldığında emme ve egzoz subablarındaki yayların tam profil halinde açılamadan yeniden kapanması olayıdır. Buna bazen “Yay Zıplaması” ismi de verilir. Bu problem motorun performansının ve veriminin düşmesine, emisyon değerlerinin olumsuz yönde artmasına ve uzun vadede hasar görerek kırılacak yayların motor bileşenlerine ağır hasarlar vermesine neden olacaktır. Üreticilerin AR-GE faaliyetlerini yürüten mühendisler bu problemi ortadan kaldırmak için yeni çözüm yolları bulmaya çalışırlar.


Aslında temel olarak incelenecek olursa bu problemin temel iki nedeninin olduğu basitçe düşünülebilir:


1) Egzantrik (kam) mili üzerindeki lobların profillerinin uygunsuz olması

Bu loblar subapların emme veya egzoz zamanlarında ne kadar açık/kapalı kalacağını tayin eden yumurtanın yapısına benzer çıkıntılardır (motorlarda zaman terimi saniye vb. bir terim olmayıp, 360°’lik 1 tur içerisinde kaç derecelik bir açı taradığının ifade etmek için kullanılır). Bu lobların profili aracın motor yapısına ve istenilen güç/devir oranlarına göre şekillendirilir. Günümüzde 25000 – 30000 dev/dak çevirbilen araç motorları olduğu düşünülürse lobların profil dizaynının ne kadar önem arz ettiği anlaşılabilir. Bu dizaynda havanın ve yakıtın atalet momentleri, manifoldun akış profili vb. kriterler dikkate alnır.

2) Subab yaylarının seçimi
Şayet subap yayları motorun çalışması gereken tüm devir aralıklarında görevini başarıyla yerine getiremezse problemler meydana gelir. Yüksek devirlere çıktıkça yay açılıp-kapanma görevini tam anlamıyla yerine getiremeyecek; dolayısıyla subapların görevini yerine getirmesi de düzgün bir biçinde olmayacaktır. Subablar tam yuvasına oturarak kapanamayacak veya tam olarak açılamayacaklardır. O yüzden motor tasarı aşamasındayken motorun çalışma karakteristiğine en uygun yay uzunluğu, profili ve sertliği hesaplanmalıdır.

Dev otomobil üreticilerinin birçoğu bu problemi ortadan kaldırmak, araçtan her devirde azami tork ve güç elde edebilmek için çeşitli sistemler geliştirmişlerdir. Birkaç örnek vermek gerekirse; BMW markası “Vanos”, TOYOTA markası “VVT-i”, HONDA markası “VTEC” gibi kendilerine ait olan sistemler geliştirmişlerdir. Bütün bu saydığımız teknolojilerin tek bir ortak noktası vardır ki; motor devri her ne olursa olsun o devir için en uygun egzantrik derecesi mekanik ya da elektronik olarak ayarlanarak subapların zamanlaması optimum seviyeye getirilir. Düşük devirlerde fazla olmayan emme ve egzoz avansları yüksek devirlere çıkıldıkça artırılarak performans, ekonomi ve emisyon değerlerinde azalma sağlanır. Doğrudan veya dolaylı olarak da subap yüzmesi olayını minimuma indirger.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 02 Mayıs 2024
İmsak 04:14
Güneş 05:54
Öğle 13:06
İkindi 16:57
Akşam 20:09
Yatsı 21:41
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14