İnsanlar Neden Yalan Söyler?

Yaşam 07.03.2015, 01:23 07.03.2015, 01:23
İnsanlar Neden Yalan Söyler?
Her insanın bazı durumlarda yalan söyleme eğilimi gösterdiğini söylemek sanırım yanlış olmaz. Çoğu insan oluşan bazı durumlar sonucu doğruyu söylemekten korktuğu zamanlarda yalan uydurur. Peki, insanların yalan söyleme nedenleri nelerdir? Bu sorunun hem karmaşık hem basit birçok nedeni vardır.

Basit Nedenler

Son araştırmaların sonucu göstermiştir ki; birçoğumuz gündelik hayatta başka insanlarla iletişim halindeyken % 25’e yakın bir oranda yalan söylüyoruz (genellikle kendimizi veya başkalarını küçük düşmekten korumak için). Örneğin, gündelik hayatta herhangi bir arkadaşımız o gün giydiği kıyafetin güzel olup olmadığına dair yorum istese, çoğumuz beğenmesek dahi kıyafetinin güzel olduğunu söyleriz. Ancak bu çok yakın bir arkadaşımız ise doğruyu söyleme oranımız aradaki bağın yakınlığı ile orantılı olarak yükselir. Bu nedenle bazı araştırmacılar yalanı ilişki bağlılığının çöküşü olarak görürler.

Yalan Söylemeyi Öğrenmek

Çocuklar birçok farklı nedenle yalan söyleme ile çok erken yaşlarda öğrenirler ki genellikle neden olası cezalardan kaçınmaktır. Diğer bir neden de arkadaşları tarafından beğenilme veya kontrolü ele geçirme isteğidir.

Son yapılan araştırmalar çocukların yalan söyleme alışkanlığını ailelerini taklit ederek kazandığını açıklamaktadır. Bu araştırmacılardan biri olan Po Bronson çocukların çok erken yaşlarda yalan söylemeye başladıklarını ve zeki çocukların iki ya da üç yaşlarında yalandan hikâyeler üretmeye başladığını belirtmektedir. Farklı bir araştırmaya göre de yalan söyleme ile zekâ arasında bir bağlantı olduğu ileri sürülmüştür.

Bunun yanında, doğruculuk küçük çocuklar için önemli bir erdem olmasına rağmen, zaman içerisinde yalan söyleme bir yetenek gibi görülür. Yalan söyleyen çocuk, öncelikle gerçeğin ne olduğunun farkına varır, alternatif bir gerçeklik oluşturur ve bu gerçekliği başkalarına inandırır. Bu nedenle, yalan söyleme hem bireyin idrak yeteneğine hem de sosyal yeteneklerine bağlıdır. İlk denemesinde ceza veya ayıplama gibi olası sonuçlardan kurtulan çocuk, sonrasında da yalan söylemeye devam eder.

Sosyal Yalanlar

Çocuklar ergenlik dönemine geçişte yalan alışkanlığını bırakmazlar. Alkol ve sigara kullanımı, kimlerle arkadaşlık ettikleri, izledikleri filmleri, okul başarıları, para harcama alışkanlıkları vb. gibi birçok konu hakkında yalan söyleyebilirler. Yalan söylemek, gerçekler ile yüzleşmekten veya gerçekliğin doğurduğu sonuçların altından kalmaktan çok daha kolay olduğundan yalan söylemeye eğilim bu dönemde daha fazla artabilir.

Temel olarak, kişilerin neden yalan söylediği sorusunun yanıtı, kişinin ceza, korku, sosyal statünün azalması veya başkasının sosyal statüsünün artacağı endişesi gibi nedenleri engellemeye çalışmasıdır.

Bir başka yaklaşım da kişinin kendine özsaygısının olmamasıdır. Bireyin kendisine saygısı ne kadar az olursa yalan söyleme eğilimi o kadar fazladır.

Patolojik Yalancılar

108 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada psikolojik test sonucunda 12 kişi patolojik yalancı olarak sınıflandırılmıştır. Daha sonra bu kişiler ile birlikte 21 kişilik bir kontrol grubu manyetik kaynak görüntüleme (MRI) testine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucuna göre patolojik yalancı sınıfına giren kişilerdeki beyaz madde miktarı kontrol grubuna oranla gözle görünür miktarda daha fazladır. Bu nedenle araştırmacılar, bu kişilerin yalan söyleme sanatına yatkınlıkları olduğunu düşünmektedir. Ancak bu konu üzerinde yapılan araştırmaların azlığı nedeniyle sonuçların kesinliği tartışmalıdır.

İnsanlar Ne Sıklıkla Yalan Söyler?

Temel ve Uygulamalı Psikoloji dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, iki yabancı arasında geçen konuşmalarda insanların en az % 60’ının yalan söylediği belirtilmiştir. Ortalama 10 dakikalık bir konuşmada yaklaşık 3 kez yalan söylenmektedir. İngiltere’de gerçekleştirilen bir başka çalışmaya göre de, erkekler günde ortalama altı kez yalan söylerken bayanlarda bu ortalama üçtür. Aynı araştırmaya göre her iki cins için de söylenilen en yaygın yalan “Bir şey yok, iyiyim.” cümlesidir.

#yalan söylemenin nedenleri #çocuklar ne zaman yalan söylemeyi öğrenir #basit yalanlar #sosyal yalanlar #patolojik yalancı nedir #insanlar ne kadar çok yalan söyler
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 27 Nisan 2024
İmsak 04:23
Güneş 06:00
Öğle 13:07
İkindi 16:56
Akşam 20:03
Yatsı 21:34
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 33 86
3. Trabzonspor 33 55
4. Beşiktaş 33 51
5. Başakşehir 33 49
6. Rizespor 33 48
7. Kasımpasa 33 46
8. Antalyaspor 33 45
9. Alanyaspor 33 45
10. Sivasspor 33 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Samsunspor 33 39
13. Ankaragücü 33 37
14. Kayserispor 33 37
15. Konyaspor 33 36
16. Gaziantep FK 33 34
17. Hatayspor 33 33
18. Karagümrük 33 33
19. Pendikspor 33 30
20. İstanbulspor 33 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 31 69
2. Göztepe 31 63
3. Ahlatçı Çorum FK 31 55
4. Sakaryaspor 31 54
5. Bodrumspor 31 52
6. Kocaelispor 31 52
7. Bandırmaspor 31 47
8. Boluspor 31 47
9. Gençlerbirliği 31 47
10. Erzurumspor 31 42
11. Ümraniye 31 37
12. Manisa FK 31 36
13. Keçiörengücü 31 36
14. Şanlıurfaspor 31 34
15. Tuzlaspor 31 33
16. Adanaspor 31 32
17. Altay 31 15
18. Giresunspor 31 7
Takımlar O P
1. Arsenal 34 77
2. M.City 33 76
3. Liverpool 34 74
4. Aston Villa 34 66
5. Tottenham 32 60
6. M. United 33 53
7. Newcastle 33 50
8. West Ham United 34 48
9. Chelsea 32 47
10. Bournemouth 34 45
11. Brighton 33 44
12. Wolves 34 43
13. Fulham 34 42
14. Crystal Palace 34 39
15. Brentford 34 35
16. Everton 34 33
17. Nottingham Forest 34 26
18. Luton Town 34 25
19. Burnley 34 23
20. Sheffield United 34 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 32 70
3. Girona 32 68
4. Atletico Madrid 32 61
5. Athletic Bilbao 32 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 32 48
8. Valencia 32 47
9. Villarreal 32 42
10. Getafe 32 40
11. Osasuna 32 39
12. Sevilla 32 37
13. Las Palmas 32 38
14. Deportivo Alaves 32 35
15. Rayo Vallecano 32 34
16. Mallorca 32 31
17. Celta Vigo 32 31
18. Cadiz 32 25
19. Granada 32 18
20. Almeria 32 14